مقالهای علمی در مورد سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
مقدمه
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، که اغلب به آن مرگ گهواره نیز گفته میشود، به عنوان مرگ ناگهانی و غیرقابل توضیح نوزادی زیر یک سال تعریف میشود که حتی پس از بررسی کامل صحنه فوت، کالبد شکافی و بررسی سوابق پزشکی نیز علت آن مشخص نمیشود . این سندرم یک تشخیص حذفی است، به این معنی که تنها زمانی تشخیص داده میشود که تمام علل احتمالی دیگر مرگ رد شده باشند . SIDS به عنوان یکی از علل اصلی مرگ و میر نوزادان، به ویژه در دوره پس از نوزادی (از یک ماهگی تا یک سالگی) شناخته شده است . اگرچه میزان بروز این سندرم پس از شروع کمپین “خوابیدن به پشت” کاهش یافته است، اما همچنان یک نگرانی قابل توجه به شمار میرود و ضرورت ادامه تحقیقات و رعایت دستورالعملهای پیشگیری را نشان میدهد . کاهش اولیه موارد SIDS به دنبال اجرای برنامههای خواب ایمن نشان میدهد که عوامل محیطی نقش مهمی در این سندرم ایفا میکنند. با این حال، ثابت ماندن میزان بروز آن در سالهای اخیر حاکی از آن است که عوامل دیگر، که کمتر شناخته شدهاند (مانند عوامل بیولوژیکی و ژنتیکی)، نیز در این میان دخیل هستند و نیازمند تحقیقات بیشتر میباشند.
درک ما از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد در طول زمان تکامل یافته است و تحقیقات در این زمینه به طور مداوم در حال پیشرفت بوده است. در گذشته، اغلب تصور میشد که خفگی عامل اصلی SIDS است، اما امروزه محققان بر این باورند که آسیبپذیریهای بیولوژیکی زمینهای نیز در بروز این سندرم نقش دارند . هدف از این مقاله ارائه یک بررسی بهروز از SIDS، شامل عوامل خطر، مکانیسمهای احتمالی، راهکارهای پیشگیری بر اساس دستورالعملهای فعلی (مانند آکادمی اطفال آمریکا یا AAP)، و یافتههای تحقیقات اخیر در این زمینه است. تعریف در حال تحول SIDS، که اکنون اغلب در اصطلاح گستردهتر مرگ ناگهانی غیرمنتظره نوزاد (SUID) گنجانده میشود، بر پیچیدگیهای تشخیص و طبقهبندی این موارد تأکید دارد . ادغام SIDS با سایر دستهها مانند “علت ناشناخته” و “خفگی و فشردگی تصادفی در تخت” نشان میدهد که شیوههای تشخیصی و گزارشدهی ممکن است بر روندهای مشاهده شده در میزان بروز SIDS تأثیر بگذارند.
عوامل خطر
عوامل متعددی با افزایش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد مرتبط هستند. این عوامل را میتوان به سه دسته اصلی تقسیم کرد: عوامل مرتبط با نوزاد، عوامل مرتبط با مادر و عوامل محیطی.
عوامل مرتبط با نوزاد:
بالاترین میزان بروز SIDS در بین سنین 2 تا 4 ماهگی مشاهده میشود و 90 درصد موارد قبل از شش ماهگی رخ میدهند . خطر ابتلا به این سندرم تا یک سالگی نیز وجود دارد . این بازه سنی خاص نشاندهنده یک دوره بحرانی از رشد است که در آن نوزادان ممکن است به دلیل نابالغ بودن سیستمهای فیزیولوژیکی خود آسیبپذیرتر باشند . رشد سریع عصبی، تنفسی و قلبی در این دوره ممکن است نوزادان را در برابر عوامل استرسزای محیطی یا آسیبپذیریهای زمینهای حساستر کند. نوزادان پسر در مقایسه با نوزادان دختر، میزان بروز بالاتری از SIDS را نشان میدهند (نسبت 3 به 2) . این تفاوت جنسیتی نشان میدهد که ممکن است عوامل هورمونی یا ژنتیکی وجود داشته باشند که بین دو جنس متفاوت بوده و بر میزان آسیبپذیری تأثیر میگذارند . نوزادان نارس و نوزادانی که با وزن کم متولد میشوند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به SIDS قرار دارند . این نوزادان ممکن است سیستمهای تنظیمی کمتری داشته باشند و در نتیجه در برابر SIDS آسیبپذیرتر باشند . میزان بروز SIDS در نوزادان غیر اسپانیاییتبار سیاه پوست و بومیان آمریکایی/بومیان آلاسکا بیشتر است . این امر به عوامل بالقوه اجتماعی-اقتصادی، محیطی یا ژنتیکی اشاره دارد که در این جمعیتها شایعتر هستند و بر نابرابریهای بهداشتی تأکید میکنند . عواملی مانند دسترسی به مراقبتهای دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض دود سیگار و استعدادهای ژنتیکی خاص میتوانند در این نابرابریها نقش داشته باشند. سابقه خانوادگی SIDS یا عدم رشد مناسب ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد . خواهران و برادران قربانیان SIDS نیز خطر کمی افزایش یافتهای دارند . این نشاندهنده یک جزء ژنتیکی بالقوه در حساسیت به SIDS است و تحقیقات در مورد ژنها و مسیرهای خاص را برانگیخته است . شناسایی این نشانگرهای ژنتیکی میتواند منجر به استراتژیهای غربالگری و مداخله زودهنگام در آینده شود.
عوامل مرتبط با مادر:
مصرف سیگار در دوران بارداری به طور قابل توجهی خطر ابتلا به SIDS را افزایش میدهد (سه تا پنج برابر بیشتر) . قرار گرفتن در معرض دود سیگار پس از تولد نیز خطر را افزایش میدهد . قرار گرفتن در معرض نیکوتین ممکن است رشد سیستم عصبی خودمختار نوزاد را مختل کند و بر هوشیاری و کنترل تنفسی تأثیر بگذارد . مصرف الکل و مواد مخدر در دوران بارداری با افزایش خطر مرتبط است . این مواد میتوانند در رشد جنین اختلال ایجاد کرده و به طور بالقوه توانایی نوزاد در پاسخ به عوامل استرسزا را مختل کنند . سن کم مادر در زمان اولین بارداری (زیر 20 سال) خطر ابتلا را افزایش میدهد . این ممکن است به عواملی مانند وضعیت اجتماعی-اقتصادی، دسترسی به مراقبتهای دوران بارداری و رفتارهای بهداشتی مادر مرتبط باشد . مراقبتهای ناکافی دوران بارداری، مانند مراقبتهای دیررس یا عدم وجود آن، خطر ابتلا را افزایش میدهد . مراقبتهای منظم دوران بارداری امکان شناسایی و مدیریت عوامل خطر بالقوه در دوران بارداری را فراهم میکند . کمخونی در دوران بارداری نیز به عنوان یک عامل خطر شناخته شده است . کمخونی مادر ممکن است بر تأمین اکسیژن و رشد جنین تأثیر بگذارد .
عوامل محیطی:
وضعیت خواب نوزاد یک عامل خطر مهم است. خوابیدن به روی شکم (دمر) یا پهلو به طور قابل توجهی خطر SIDS را افزایش میدهد . خوابیدن به پشت (طاق باز) محافظتکننده است . خوابیدن به روی شکم میتواند منجر به تنفس مجدد دیاکسید کربن بازدم شده، گرم شدن بیش از حد و اختلال در هوشیاری شود . به اشتراک گذاشتن تخت با والدین یا دیگران خطر را افزایش میدهد، به ویژه در شرایط خاص (مصرف سیگار مادر، مصرف الکل/مواد مخدر، سطوح خواب نرم، سن کم نوزاد) . به اشتراک گذاشتن تخت بر روی سطوح ناایمن یا با مراقبین دچار اختلال، خطر خفگی یا افتادن روی نوزاد را افزایش میدهد . استفاده از ملحفههای نرم مانند لحافهای پفدار، تشکهای نرم، تختهای آبی، پوست گوسفند، بالش و پتوهای شل خطرناک است . محافظهای تخت نیز توصیه نمیشوند . ملحفههای نرم میتوانند راه هوایی نوزاد را مسدود کرده و منجر به خفگی شوند . گرم شدن بیش از حد نوزاد در هنگام خواب، اغلب به دلیل پوشاندن سر یا پوشاندن بیش از حد لباس، خطر را افزایش میدهد . گرم شدن بیش از حد میتواند منجر به خواب عمیقتر شده و توانایی بیدار شدن نوزاد را مختل کند . قرار گرفتن در معرض دود دست دوم به طور قابل توجهی خطر را افزایش میدهد (دو برابر) . مشابه مصرف سیگار مادر، دود دست دوم نیز احتمالاً بر رشد تنفسی و عصبی نوزاد تأثیر میگذارد . عدم به اشتراک گذاشتن اتاق با والدین (بدون به اشتراک گذاشتن تخت) یک عامل خطر است . به اشتراک گذاشتن اتاق محافظتکننده است (خطر را تا 50 درصد کاهش میدهد) . نزدیکی به والدین ممکن است تشخیص زودتر ناراحتی و مداخله را تسهیل کند . استفاده از سطح خواب نامناسب برای سن نوزاد، مانند خوابیدن در یا روی چیزی غیر از تخت نوزاد، گهواره یا پارک بازی ایمن . این سطوح ممکن است حمایت کافی را فراهم نکنند و خطر انسداد راه هوایی را افزایش دهند . مسائل مربوط به ملحفه، مانند قرار گرفتن پتو یا ملحفه روی سر یا اطراف دهان/بینی نوزاد، وجود عروسکهای پارچهای در تخت یا قرار گرفتن نوزاد روی بالش . این موارد میتوانند منجر به خفگی تصادفی شوند .
مکانیسمهای احتمالی
اگرچه علت دقیق سندرم مرگ ناگهانی نوزاد هنوز به طور کامل مشخص نشده است، تحقیقات گستردهای در تلاش برای درک مکانیسمهای احتمالی دخیل در این سندرم انجام شده است. چندین فرضیه در مورد ناهنجاریهای مغزی، مشکلات تنفسی و قلبی به عنوان عوامل بالقوه دخیل مطرح شدهاند.
ناهنجاریهای مغزی:
بسیاری از محققان بر این باورند که SIDS با مشکلاتی در توانایی نوزاد برای بیدار شدن از خواب در پاسخ به استرسهای فیزیولوژیکی مانند کمبود اکسیژن یا افزایش دیاکسید کربن مرتبط است . در قربانیان SIDS، کاهش هوشیاری خودبهخودی و القایی در هنگام خواب مشاهده شده است . این امر نشاندهنده یک نقص عصبی در ساقه مغز است که کنترل تنفس و هوشیاری را بر عهده دارد . همچنین، نوزادان مبتلا به SIDS ممکن است در تشخیص سطوح پایین اکسیژن یا سطوح بالای دیاکسید کربن و پاسخ به آن دچار مشکل باشند . این میتواند ناشی از ناهنجاریهایی در حساسیت شیمیایی مرکزی در ساقه مغز باشد . عدم تعادل در سطوح انتقالدهندههای عصبی، به ویژه سروتونین و دوپامین، نیز در SIDS نقش داشته است . سطوح کاهش یافته سروتونین در قربانیان SIDS یافت شده است . کاهش دوپامین در مناطق خاصی از مغز نیز مشاهده شده است . کاهش بیان اورکسین، یک انتقالدهنده عصبی در تنظیم هوشیاری، نیز با SIDS مرتبط بوده است . این انتقالدهندههای عصبی نقش مهمی در تنظیم چرخههای خواب و بیداری، تنفس و عملکردهای خودمختار ایفا میکنند . تحقیقات اخیر نشان میدهد که التهاب تشخیص داده نشده و عفونتهای پنهان (مانند پارچهویروس انسانی نوع 3) ممکن است در برخی موارد در بروز SIDS نقش داشته باشند . سطوح بالای نئوپترین (یک نشانگر زیستی التهاب) در برخی نوزادان مبتلا به SIDS یافت شده است . عفونتها ممکن است یک پاسخ ایمنی غیرطبیعی را تحریک کنند که منجر به التهاب عصبی شده و عملکرد ساقه مغز را تحت تأثیر قرار دهد .
مشکلات تنفسی:
یک مکانیسم پیشنهادی برای SIDS، اختلال در کنترل تنفس در یک مرحله حساس از رشد است . این میتواند شامل نقص در کنترل ریتم و عمق تنفس توسط ساقه مغز باشد . همچنین، نوزاد ممکن است در هنگام مواجهه با انسداد خارجی راه هوایی (مانند خوابیدن به روی شکم یا استفاده از ملحفههای نرم) نتواند به طور مناسب سر و راه هوایی خود را برای تبادل گاز آزاد قرار دهد . این امر بر اهمیت رشد حرکتی نوزاد و توانایی پاسخ به مشکلات تنفسی تأکید میکند . عطسهها و نفسهای عمیق بخشی از پاسخ بیداری طبیعی به ناراحتی تنفسی هستند. ناهنجاریهای ساقه مغز ممکن است تولید این رفلکسهای محافظتی را مختل کند . نقص در این مکانیسمهای خوداحیایی میتواند آسیبپذیری در برابر SIDS را افزایش دهد .
مشکلات قلبی:
برخی موارد SIDS ممکن است با آریتمیهای قلبی ارثی مانند سندرم QT طولانی (LQTS) مرتبط باشد . کالبد شکافی مولکولی میتواند به شناسایی تغییرات ژنتیکی مرتبط با این شرایط کمک کند . آزمایش ژنتیکی پس از مرگ میتواند به تعیین اینکه آیا آریتمی قلبی در مرگ ناگهانی نقش داشته است یا خیر کمک کند . اختلال در سیستم عصبی خودمختار، که ضربان قلب و تنفس را کنترل میکند، نیز ممکن است در این میان نقش داشته باشد . این امر میتواند منجر به پاسخ ناکافی به استرسهای فیزیولوژیکی در هنگام خواب شود .
عوامل متابولیک:
یافتههای اخیر نشان داده است که نوزادانی که بر اثر SIDS فوت کردهاند، در بدو تولد الگوهای غیرمعمولی از نشانگرهای متابولیک (هورمونها، اسیدهای آمینه، آسیلکارنیتینها) داشتهاند . سطوح پایینتر C-3 و سطوح بالاتر C-14OH ممکن است نشاندهنده خطر بیشتر باشد . سطوح بالای سایر نشانگرهای زیستی ممکن است با کاهش خطر مرتبط باشد . یک مدل با استفاده از این نشانگرها میتواند خطر SIDS را ارزیابی کند . غربالگری متابولیک در بدو تولد ممکن است به شناسایی نوزادان در معرض خطر بیشتر کمک کند و به طور بالقوه منجر به مداخلات هدفمند شود . همچنین، فعالیت کاهش یافته آنزیم بوتیروکولیناستراز (BChE) در نوزادانی که بر اثر SIDS فوت کردهاند در مقایسه با سایر مرگهای نوزادی و گروه کنترل یافت شده است . این امر نشاندهنده یک نشانگر بیوشیمیایی بالقوه برای آسیبپذیری در برابر SIDS است، اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است .
عوامل ژنتیکی:
تحقیقات مختلفی ژنها و مسیرهای ژنتیکی متعددی را در بروز SIDS دخیل دانستهاند. این ژنها در مسیرهای سیستم عصبی مرکزی (مانند 5-HTT)، کانالوپاتیهای قلبی (مانند KCNQ1، KCNH2، SCN5A)، اختلال عملکرد ایمنی و مسیرهای متابولیسم/انرژی نقش دارند . همچنین، تغییراتی در ژنهای مرتبط با پاسخ به کمبود اکسیژن و تنظیم گونههای فعال اکسیژن شناسایی شدهاند . به نظر میرسد SIDS یک وضعیت پیچیده با عوامل ژنتیکی متعدد است که در حساسیت به آن نقش دارند .
پیشگیری
رعایت دستورالعملهای خواب ایمن که توسط سازمانهای بهداشتی معتبر مانند آکادمی اطفال آمریکا (AAP) منتشر شده است، برای کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد بسیار مهم است. این دستورالعملها بر اساس شواهد علمی و تحقیقات اخیر تدوین شدهاند.
دستورالعملهای آکادمی اطفال آمریکا (AAP):
نوزادان باید تا یک سالگی برای هر خواب (چه در طول روز و چه در شب) به پشت و بر روی یک سطح سفت و غیر شیبدار خوابانده شوند . هنگامی که نوزاد بتواند به طور مستقل غلت بزند، میتواند در همان وضعیت باقی بماند . سطح خواب باید سفت و صاف باشد و تمام استانداردهای ایمنی فدرال برای تخت نوزاد، گهواره، پارک بازی و تختهای کنار تخت را داشته باشد . از خواباندن نوزاد بر روی سطوح نرم مانند مبل یا صندلی راحتی خودداری کنید . تخت نوزاد باید خالی از هرگونه اشیاء نرم، ملحفه شل (بالش، لحاف، پتو) و عروسکهای پارچهای باشد . فقط از یک ملحفه کشدار استفاده کنید . از محافظهای تخت استفاده نکنید . توصیه میشود نوزاد در شش ماه اول زندگی و ترجیحاً تا یک سالگی، در اتاق والدین و بر روی یک سطح خواب جداگانه بخوابد . شیردهی به عنوان یک اقدام کاهنده خطر SIDS توصیه میشود . هر نوع شیردهی مفید است . استفاده از پستانک در هنگام خواب و چرت زدن برای نوزادان بالای یک ماه پس از تثبیت شیردهی در نظر گرفته شود . پستانک را به بند وصل نکنید و آن را دور گردن نوزاد قرار ندهید . از گرم شدن بیش از حد نوزاد جلوگیری کنید؛ نوزاد را متناسب با دمای اتاق بپوشانید و از پوشاندن سر او در هنگام خواب خودداری کنید . از مصرف سیگار در دوران بارداری و پس از تولد خودداری کنید و اجازه ندهید کسی در اطراف نوزاد سیگار بکشد .
اجتناب از به اشتراک گذاشتن تخت در شرایط خطرناک:
در صورت مصرف سیگار توسط هر یک از والدین، سن نوزاد کمتر از سه ماه، استفاده از سطوح خواب بسیار نرم، استفاده از لوازم جانبی ملحفه نرم، وجود چند نفر در تخت یا مصرف الکل یا مواد مخدر توسط والدین، از به اشتراک گذاشتن تخت خودداری شود .
سایر توصیهها:
مراقبتهای منظم دوران بارداری . اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر در دوران بارداری و پس از تولد . اطمینان از دریافت تمام واکسیناسیونهای توصیه شده برای نوزاد . اجتناب از استفاده از محصولاتی که ادعا میکنند خطر SIDS را کاهش میدهند، مانند وسایل تغییر وضعیت خواب یا مانیتورها . فراهم کردن زمان بازی روی شکم در حالت بیداری و تحت نظارت .
تحقیقات جدید
تحقیقات اخیر پیشرفتهای قابل توجهی در درک عوامل خطر، مکانیسمهای احتمالی و استراتژیهای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد داشته است.
نشانگرهای متابولیک و خطر SIDS:
مطالعهای در سال 2024 در مجله JAMA Pediatrics الگوهای متابولیک خاصی را در نوزادانی که بعداً بر اثر SIDS فوت کردند، شناسایی کرد . این مطالعه نشان داد که نوزادانی با بالاترین مشخصات خطر متابولیک، 14.4 برابر بیشتر در معرض خطر SIDS قرار دارند. محققان معتقدند که بررسی این الگوها میتواند راهی برای شناسایی نوزادان در معرض خطر SIDS در اوایل پس از تولد فراهم کند و به تلاشها برای کاهش خطر SIDS کمک کند. این تحقیق بر پتانسیل یک مدل ارزیابی خطر بر اساس این نشانگرها تأکید دارد . با این حال، محققان خاطرنشان میکنند که این یافتهها نیاز به تأیید بیشتر در جمعیتهای دیگر دارد . این حوزه نوظهور تحقیقات ممکن است در آینده منجر به یک آزمایش غربالگری برای خطر SIDS شود .
فعالیت بوتیروکولیناستراز (BChE):
مطالعهای در سال 2022 کاهش سطح آنزیم بوتیروکولیناستراز (BChE) را در نوزادانی که بر اثر SIDS سندرم مرگ ناگهانی نوزادفوت کردهاند در مقایسه با سایر مرگهای نوزادی و گروه کنترل نشان داد . این یافته نشان میدهد که ممکن است یک آسیبپذیری بیولوژیکی زمینهای در برخی از موارد SIDS وجود داشته باشد . با این حال، نویسندگان به محدودیتهای این مطالعه به دلیل حجم نمونه کوچک اشاره میکنند و بر ضرورت تحقیقات بیشتر برای تأیید این یافتهها تأکید دارند .
التهاب عصبی و عفونتها:
مطالعهای در سال 2024 در مجله JAMA Neurology شواهدی از التهاب عصبی را در زیرمجموعهای از نوزادان مبتلا به SIDS سندرم مرگ ناگهانی نوزاد پیدا کرد و یک پاتوژن ویروسی (پارچهویروس انسانی نوع 3) را در یک مورد شناسایی کرد . این تحقیق نشان میدهد که عفونتهای پنهان و فرآیندهای التهابی در ساقه مغز ممکن است در برخی از مرگهای ناشی از SIDS نقش داشته باشند . در این مطالعه، سطوح بالای نئوپترین، یک نشانگر زیستی التهاب، در نمونههای مایع مغزی نخاعی شش نوزاد از 64 نوزاد مبتلا به SIDS که مورد بررسی قرار گرفتند، یافت شد که نشاندهنده التهاب سیستم عصبی در این نوزادان است .
عوامل ژنتیکی:
تحقیقات اخیر با استفاده از توالییابی کل ژنوم به شناسایی تغییرات ژنتیکی بالقوه مرتبط با SUID پرداخته است، از جمله ژنهای مرتبط با اختلالات قلبی، عصبی و متابولیک . این مطالعات به درک عمیقتر مبنای ژنتیکی پیچیده SIDS کمک میکنند . برای مثال، مطالعهای نشان داد که تغییراتی در 88 ژن (64.6 درصد از گروه مورد مطالعه) مرتبط با SUID وجود دارد که 73 مورد از آنها قبلاً با SUID یا مرگ ناگهانی غیرمنتظره در کودکان (SUDP) مرتبط بودهاند. 43 مورد از این ژنها به عنوان ژنهای قلبی مرتبط با کاردیومیوپاتیها، آریتمیها و سایر شرایط قلبی طبقهبندی شدند. تغییراتی در 22 ژن مرتبط با عملکردهای عصبی نیز یافت شد. همچنین، تغییراتی در 13 ژن مرتبط با اختلالات سیستمیک مختلف و در دو ژن مرتبط با عملکرد ایمنی یافت شد.
روند مرگهای ناگهانی غیرمنتظره نوزاد (SUID):
مقاله منتشر شده در سال 2023 در مجله Pediatrics به تجزیه و تحلیل نرخ SUID از سال 2015 تا 2020 پرداخته است . این مطالعه افزایش نرخ SIDS در سال 2020 را نشان داد که احتمالاً به دلیل تغییر در شیوههای تشخیصی بوده است . این مطالعه همچنین به نابرابریهای نژادی و قومیتی پایدار در نرخ SUID اشاره دارد . نرخ SUID در سال 2020 در میان نوزادان غیر اسپانیاییتبار سیاه پوست (214.0 در هر 100,000 تولد زنده) و بومیان آمریکایی یا بومیان آلاسکا (AIAN) (205.1 در هر 100,000 تولد زنده) بالاترین میزان را داشت که تقریباً سه برابر نرخ نوزادان غیر اسپانیاییتبار سفید پوست (75.6) بود.
نتیجهگیری
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد همچنان یک چالش پیچیده در سلامت نوزادان است. درک فعلی SIDS نشان میدهد که این سندرم یک وضعیت چندعاملی است که شامل یک نوزاد آسیبپذیر، یک دوره بحرانی از رشد و عوامل استرسزای محیطی است . رعایت دقیق دستورالعملهای خواب ایمن که توسط AAP و سایر سازمانهای بهداشتی معتبر ارائه شده است، برای کاهش خطر SIDS بسیار مهم است و نقش بسزایی در کاهش میزان بروز این سندرم داشته است . تحقیقات مداوم برای روشن ساختن علل و مکانیسمهای زمینهای SIDS، از جمله بررسی عوامل متابولیک، عصبی، قلبی و ژنتیکی، ضروری است . در نهایت، ابتکارات و آموزشهای بهداشت عمومی برای ترویج شیوههای خواب ایمن و کاهش خطر این سندرم غمانگیز از اهمیت بالایی برخوردار است .
جدول 1: خلاصه عوامل خطر کلیدی برای SIDS
دسته عامل خطر | عامل خطر خاص | توضیحات مختصر | منابع |
عوامل مرتبط با نوزاد | سن 2-4 ماهگی | بالاترین میزان بروز | |
جنسیت مرد | میزان بروز بالاتر در نوزادان پسر | ||
نارس بودن و وزن کم هنگام تولد | خطر بالاتر در نوزادان نارس و کم وزن | ||
نژاد/قومیت | میزان بروز بالاتر در نوزادان سیاه پوست و بومیان آمریکا | ||
سابقه خانوادگی | سابقه SIDS یا عدم رشد مناسب در خانواده | ||
عوامل مرتبط با مادر | مصرف سیگار در دوران بارداری | افزایش قابل توجه خطر | |
مصرف الکل و مواد مخدر در دوران بارداری | مرتبط با افزایش خطر | ||
سن کم مادر | مادران زیر 20 سال در معرض خطر بیشتری هستند | ||
مراقبتهای ناکافی دوران بارداری | مراقبتهای دیررس یا عدم وجود آن خطر را افزایش میدهد | ||
عوامل محیطی | وضعیت خوابیدن به روی شکم یا پهلو | عامل خطر قابل توجه | |
به اشتراک گذاشتن تخت | به ویژه در شرایط ناایمن خطر را افزایش میدهد | ||
ملحفههای نرم | خطر انسداد راه هوایی | ||
گرم شدن بیش از حد | میتواند منجر به خواب عمیق و اختلال در هوشیاری شود | ||
قرار گرفتن در معرض دود دست دوم | خطر را به طور قابل توجهی افزایش میدهد | ||
عدم به اشتراک گذاشتن اتاق | خطر را افزایش میدهد؛ به اشتراک گذاشتن اتاق محافظتکننده است |
جدول 2: توصیههای خواب ایمن آکادمی اطفال آمریکا (AAP)
دسته توصیه | توصیه خاص | توضیح مختصر/منطق | منابع |
وضعیت خواب | خواباندن نوزاد به پشت | برای هر خواب تا یک سالگی | |
سطح خواب | استفاده از سطح خواب سفت و صاف | در تخت نوزاد، گهواره یا پارک بازی ایمن | |
ملحفهها | خالی نگه داشتن تخت نوزاد | حذف اشیاء نرم، ملحفه شل و عروسکها | |
به اشتراک گذاشتن اتاق | به اشتراک گذاشتن اتاق بدون به اشتراک گذاشتن تخت | حداقل برای شش ماه اول | |
شیردهی | توصیه به شیردهی | به عنوان یک اقدام کاهنده خطر SIDS | |
استفاده از پستانک | در نظر گرفتن استفاده از پستانک در هنگام خواب | برای نوزادان بالای یک ماه پس از تثبیت شیردهی | |
جلوگیری از گرم شدن بیش از حد | پوشاندن مناسب نوزاد | اجتناب از پوشاندن بیش از حد و پوشاندن سر | |
محیط بدون دود | ایجاد محیط بدون دود | اجتناب از مصرف سیگار در دوران بارداری و پس از تولد |
منابع
1. Metabolites may help predict risk of sudden infant death syndrome,
2. Sudden Infant Death Syndrome: Beyond Risk Factors – MDPI, https://www.mdpi.com/2075-1729/11/3/184 3. Undetected brain infections may explain some SIDS cases – Live Science, https://www.livescience.com/health/death/undetected-brain-infections-may-explain-some-sids-cases 4. The psychological consequences of Sudden Infant Death Syndrome …, https://www.frontiersin.org/journals/psychology/articles/10.3389/fpsyg.2023.1085944/full 5. Sudden Infant Death Syndrome: Practice Essentials, Background, Pathophysiology, https://emedicine.medscape.com/article/804412-overview 6. Sudden Infant Death Syndrome SIDS | Boston Children’s Hospital, https://www.childrenshospital.org/conditions/sudden-infant-death-syndrome-sids 7. Sudden Infant Death Syndrome: Risk Factors and Newer Risk …, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10351748/ 8. Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) (for Parents) | Nemours KidsHealth, https://kidshealth.org/en/parents/sids.html 9. Sudden Unexpected Infant Death: Review and Analysis of Adherence to Recommendations, https://www.cureus.com/articles/23945-sudden-unexpected-infant-death-review-and-analysis-of-adherence-to-recommendations 10. Health Library Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) – Cincinnati Children’s Hospital, https://www.cincinnatichildrens.org/health/s/sids 11. SIDS Risk Factors and Protective Factors – DHHS, https://dhhs.ne.gov/Pages/SIDS-Risk-Factors.aspx 12. New Research on Sudden Infant Death Syndrome (SIDS), https://www.nationwidechildrens.org/family-resources-education/700childrens/2022/08/new-sids-research 13. Risk and protective factors for sudden infant death syndrome – SciELO, https://www.scielo.br/j/reben/a/YKLF9JKZjyFWhg8MFxvKF5g/ 14. Sudden infant death syndrome (SIDS) – Symptoms and causes – Mayo Clinic, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sudden-infant-death-syndrome/symptoms-causes/syc-20352800 15. Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) – Cedars-Sinai, https://www.cedars-sinai.org/health-library/diseases-and-conditions—pediatrics/s/sudden-infant-death-syndrome-sids.html 16. Genomic risk factors in sudden infant death syndrome – PMC – PubMed Central, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3016628/ 17. How Newly Identified Biomarkers Could Reveal Risk Factors for SIDS | UC San Francisco, https://www.ucsf.edu/news/2024/09/428381/how-newly-identified-biomarkers-could-reveal-risk-factors-sids 18. Prenatal and postnatal factors associated with sudden infant death …, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38684567/ 19. ECU biology professor researches genetic markers associated with sudden infant death syndrome – ECU News Services – East Carolina University, https://news.ecu.edu/2025/02/13/ecu-biology-professor-researches-genetic-markers-associated-with-sudden-infant-death-syndrome/ 20. Finding Potential Genetic Factors in Sudden Unexpected Infant Death, https://www.seattlechildrens.org/research/featured-research/ramirez-sudden-unexpected-infant-death-suid/ 21. Are some babies at higher risk for SIDS? – HealthyChildren.org, https://www.healthychildren.org/English/tips-tools/ask-the-pediatrician/Pages/are-some-babies-at-higher-risk-for-sids.aspx 22. Potential Mechanisms of Failure in the Sudden Infant Death Syndrome – PubMed Central, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3392684/ 23. The physiological determinants of Sudden Infant Death Syndrome – PMC – PubMed Central, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3812300/ 24. Altered Development of Mesencephalic Dopaminergic Neurons in SIDS: New Insights into Understanding Sudden Infant Death Pathogenesis – PubMed Central, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8615170/ 25. Could SIDS be caused by unrecognized brain infections? – Boston Children’s Answers, https://answers.childrenshospital.org/sids-brain-infections/ 26. Sudden infant death syndrome, virus infections and cytokines – Oxford Academic, https://academic.oup.com/femspd/article/25/1-2/85/440051 27. Sudden infant death syndrome (SIDS) | EBSCO Research Starters, https://www.ebsco.com/research-starters/consumer-health/sudden-infant-death-syndrome-sids 28. A New Theory to Explain the Underlying Pathogenetic Mechanism of Sudden Infant Death Syndrome – Frontiers, https://www.frontiersin.org/journals/neurology/articles/10.3389/fneur.2015.00220/full 29. Cardiac Genetic Investigation of Sudden Infant and Early Childhood Death: A Study From Victims to Families, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10547337/ 30. Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) – – Simon’s Heart, https://simonsheart.org/sudden-infant-death/ 31. Atypical metabolite levels at birth may increase SIDS risk – National Institutes of Health (NIH), https://www.nih.gov/news-events/news-releases/atypical-metabolite-levels-birth-may-increase-sids-risk 32. Sudden Unexpected Infant Deaths: 2015–2020 | Pediatrics …, https://publications.aap.org/pediatrics/article/151/4/e2022058820/190834/Sudden-Unexpected-Infant-Deaths-2015-2020 33. Handle with Care: A Narrative Review of Infant Safe Sleep Practices …, https://www.mdpi.com/2227-9067/10/8/1365