مننژیت یک بیماری التهابی است که پرده‌های محافظی مغز و نخاع را درگیر می‌کند. این پرده‌ها مننژ نام دارند و مایع مغزی-نخاعی را احاطه کرده‌اند. مننژیت می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد، اما معمولاً ناشی از عفونت باکتریایی یا ویروسی است. مننژیت باکتریایی شدیدتر و خطرناک‌تر از مننژیت ویروسی است و نیاز به درمان فوری با آنتی‌بیوتیک دارد. مننژیت ویروسی معمولاً خودبه‌خود بهبود می‌یابد و نیاز به درمان خاصی ندارد.
📝مننژیت می‌تواند علائم و نشانه‌های مختلفی داشته باشد، بسته به علت، سن و وضعیت سلامتی فرد. برخی از علائم رایج مننژیت عبارتند از:
- سردرد شدید
- تب و لرز
- خشکی و سفتی گردن
- نورهراسی یا صداهراسی
- استفراغ یا اسهال
- تغییرات شناختی مانند سردرگمی، بی‌حوصلگی یا بی‌هوشی
- ضایعات پوستی مانند خال‌های قرمز یا کبود
- تشنج یا فلج
🔍برای تشخیص مننژیت، پزشک معمولاً از یک بزل کمری استفاده می‌کند. در این روش، یک سوزن وارد مجرای نخاعی می‌شود و نمونه‌ای از مایع مغزی-نخاعی برداشته می‌شود. این نمونه در آزمایشگاه بررسی می‌شود تا عامل عفونی یا غیرعفونی مننژیت را شناسایی کند.
💉درمان مننژیت بستگی به نوع و شدت آن دارد. مننژیت باکتریایی نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک وریدی و بستری شدن در بیمارستان دارد. گاهی اوقات، داروهای ضد التهاب مانند کورتیکواستروئید هم برای کاهش تورم و جلوگیری از عوارض مانند ناشنوایی یا صرع تجویز می‌شوند. مننژیت ویروسی معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارد و با استراحت، مصرف مایعات و داروهای کاهندهٔ تب و درد می‌توان آن را مدیریت کرد.
🧩مننژیت می‌تواند عوارض جدی و ماندگاری را برای فرد به همراه داشته باشد، مانند:
- ناشنوایی یا کم شنوایی
- کاهش توانایی یادگیری یا حافظه
- اختلالات شناختی یا رفتاری
- صرع یا تشنج
- هیدروسفالی یا افزایش فشار مایع مغزی-نخاعی
- فلج یا ضعف عضلانی
- کوری یا کم بینایی
💭برای پیشگیری از مننژیت، رعایت بهداشت عمومی و شخصی، اجتناب از تماس با افراد مبتلا به عفونت‌های تنفسی یا گوارشی، و ایمن‌سازی با واکسن‌های مناسب می‌توانند مؤثر باشند. برخی از واکسن‌هایی که می‌توانند در پیشگیری از مننژیت باکتریایی کمک کنند عبارتند از:
- واکسن هموفیلوس انفلوانزا نوع ب (Hib)
- واکسن پنوموکوکی
- واکسن مننگوکوکی
- واکسن تتانوس-دیفتری-سیاه‌سرفه (DTaP)
💥مننژیت یک بیماری جدی است که نیاز به توجه و درمان سریع دارد. اگر علائم مننژیت را در خود یا کسی دیگر مشاهده کردید، بدون تأخیر به پزشک مراجعه کنید.
