کتواسیدوز دیابتی در اطفال: یک وضعیت اورژانسی
کتواسیدوز دیابتی (DKA) یک عارضه جدی و بالقوه کشنده دیابت است که بیشتر در کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 رخ می‌دهد. در این شرایط، بدن به دلیل کمبود انسولین قادر به استفاده موثر از گلوکز نیست و شروع به تجزیه چربی‌ها برای تأمین انرژی می‌کند. این فرآیند منجر به تولید مقادیر زیادی کتون می‌شود که در صورت تجمع در خون می‌تواند به اسیدی شدن خون و ایجاد مشکلات جدی در عملکرد اندام‌ها منجر شود.
علل کتواسیدوز دیابتی در اطفال
- کمبود انسولین: شایع‌ترین علت DKA در کودکان، فراموش کردن تزریق انسولین یا دوز ناکافی آن است.
- عفونت: عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی می‌توانند باعث افزایش نیاز به انسولین و در نتیجه بروز DKA شوند.
- استرس: استرس‌های فیزیکی یا عاطفی می‌توانند باعث افزایش سطح هورمون‌های استرس و مقاومت به انسولین شوند.
- بیماری‌های دیگر: بیماری‌های قلبی، عروقی یا کلیوی می‌توانند خطر ابتلا به DKA را افزایش دهند.
علائم کتواسیدوز دیابتی در اطفال - تشنگی شدید: کودک مقدار زیادی آب می‌نوشد.
- ادرار زیاد: افزایش دفعات ادرار، حتی در شب.
- کاهش وزن: علی‌رغم افزایش اشتها.
- خستگی و بی‌حالی: به دلیل عدم استفاده مناسب از گلوکز توسط سلول‌های بدن.
- تهوع و استفراغ:
- درد شکم:
- بوی میوه‌ای از دهان: به دلیل وجود کتون‌ها در تنفس
- تنفس سریع و عمیق: تلاش بدن برای دفع دی‌اکسید کربن اضافی
- گیجی و خواب آلودگی: در مراحل پیشرفته بیماری
تشخیص کتواسیدوز دیابتی در اطفال
تشخیص DKA بر اساس علائم بالینی، آزمایش قند خون، آزمایش کتون در ادرار و خون و آزمایش گازهای خون انجام می‌شود.
درمان کتواسیدوز دیابتی در اطفال
درمان DKA باید در بیمارستان و تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. درمان معمولاً شامل موارد زیر است: - هیدراتاسیون: جایگزینی مایعات از دست رفته با سرم نمکی
- انسولین درمانی: تزریق انسولین به صورت وریدی برای کاهش سطح گلوکز و کتون
- جایگزینی الکترولیت‌ها: به ویژه پتاسیم که در طی DKA از دست می‌رود
- درمان علل زمینه‌ای: مانند عفونت
عوارض کتواسیدوز دیابتی در اطفال - ادم ریوی: در صورت تزریق سریع مایعات
- هیپوکالمی: کاهش شدید پتاسیم خون
- هیپوگلیسمی: کاهش شدید قند خون
- آسیب مغزی: در موارد شدید و درمان دیرهنگام
پیشگیری از کتواسیدوز دیابتی در اطفال - رعایت دقیق رژیم غذایی: مصرف غذاهای سالم و کنترل میزان کربوهیدرات
- تزریق منظم انسولین: طبق دستور پزشک
- نظارت بر سطح قند خون: اندازه‌گیری منظم قند خون
- آموزش به کودک و خانواده: در مورد علائم DKA و نحوه مدیریت آن
- مراجعه منظم به پزشک: برای پیگیری وضعیت بیماری
کتواسیدوز دیابتی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد. اگر کودک شما علائم DKA را نشان می‌دهد، بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید.
توجه: این مقاله صرفاً برای اطلاع‌رسانی است و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. برای تشخیص و درمان دیابت و عوارض آن، همیشه باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
