نوزاد شما تازه به دنیا آمده و نیازمند مراقبت‌های پزشکی خاصی پس از تولد و بعد از ترخیص تولد از بیمارستان و رفتن به خانه است. اولین مراجعه به پزشک پس از ترخیص نوزاد، با توجه به این موضوع که نوزاد چند ساعت پس از تولدش از بیمارستان مرخص شده است و چه مشکلات احتمالی‌ای دارد تعیین می‌شود. بهتر است شما، همسرتان یا همراهتان توصیه‌های لازم و سؤالات خود را در این زمینه از پرستاران یا پزشکتان بپرسید. در این مطلب می‌توانید با زمان اولین ملاقات و مراقبت پزشکی نوزاد پس از تولدش، چگونگی انجام آن و نکاتی هنگام مراجعه به پزشک آشنا شوید.
در این مقاله مطالعه کنید
زمان اولین مراقبت نوزاد پس از ترخیص
آزمایشات غربالگری نوزاد
اولین ارزیابی و معاینات پس از ترخیص نوزاد
رعایت مواردی هنگام مراجعه به پزشک
زمان اولین مراقبت نوزاد پس از ترخیص
برخی از نوزادان ممکن است تولد زودرس داشته باشند یا پس از تولد دچار مشکلات یا مواردی باشند که زمان حضور آنها را در بیمارستان طولانی‌تر می‌کند یا نیاز به پیگیری با فواصل زمانی کمتری دارند. اما به‌طورکلی و با صرف نظر از مدت حضور آنها در بیمارستان، تمام نوزادان سالم لازم است بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از ترخیص، با یک پزشک اطفال ملاقات کنند. همچنین برای انجام اولین معاینهٔ مهم در اولین روزهای زندگی نوزادتان لازم است بین روز سوم تا پنجم بعد از تولدش به یک پزشک اطفال مراجعه کنند تا برای آزمایشات غربالگری نوزاد تحت بررسی‌های لازم قرار بگیرد و بعد از آن نیز بین روزهای ۱۰ تا ۱۴ و سپس ۲۸ روز پس از تولدشان دوباره توسط پزشک اطفال بررسی و معاینه شود. اگر هنوز یک پزشک اطفال انتخاب نکرده‌اید، می‌توانید برای انجام مراقبت‌های لازم به یکی از مراکز بهداشت مراجعه کنید. اما در هر صورت لازم است برای مراقبت‌های بعدی هرچه زودتر یک پزشک اطفال انتخاب کنید و رشد کودکتان را زیر نظر او بررسی و کنترل کنید.
آزمایشات غربالگری نوزاد
آزمایش غربالگری شنوایی اغلب در بیمارستان و قبل از ترخیص نوزاد انجام می‌شود، اما اگر به هر دلیلی این غربالگری هنوز انجام نشده است، باید برای انجام آن با پزشک کودک یا پزشک خودتان تماس بگیرید یا هرچه سریع‌تر به یکی از مراکز بهداشت مراجعه کنید. دیگر آزمایشات غربالگری نوزاد نیز بین روزهای سوم تا پنجم بعد از تولد و به منظور اطمینان از مبتلا نبودن نوزاد به برخی بیماری‌ها انجام می‌شود که فقط در صورت تشخیص به‌موقع قابل پیشگیری خواهد بود. برخی از مشکلات و بیماری‌های مورد نظر شامل موارد زیر است:
کم‌کاری تیروئید مادرزادی
بیماری فنیل کتونوری
فاویسم یا کمبود آنزیم G۶PD
بیماری شربت افرا و گالاکتوزمی که هر دو، نقص آنزیمی در بدن نوزاد است که می‌تواند در صورت دیر تشخیص دادن باعث عقب‌ماندگی ذهنی نوزاد شود، جزء برنامۀ غربالگری کشوری نوزادان در ایران نیست. اگر می‌خواهید کودکتان حتماً در مورد این دو بیماری نیز بررسی شود، لازم است با پزشک کودکتان صحبت کنید و هر سؤالی در این زمینه دارید، از او بپرسید، زیرا مراکز بهداشت کشور هنوز تشخیص این دو بیماری را انجام نمی‌دهند.
اولین ارزیابی و معاینات پس از ترخیص نوزاد
پس از ترخیص نوزادتان از بیمارستان، انجام بعضی از مراقبت‌ها در روزهای سوم تا پنجم بعد از تولد و همزمان با آزمایشات غربالگری ضروری است که شروع این مراقبت‌ها به شکل موارد زیر خواهد بود:
معاینۀ فیزیکی نوزاد
مناسب بودن وضعیت تغذیه
ارزیابی وزن‌گیری طبیعی یا کاهش وزن نوزاد
بررسی وضعیت دفع ادرار و مدفوع نوزاد
پیگیری و کنترل وجود علائم زردی در نوزاد
بررسی میزان هوشیاری، تون عضلانی، توانایی مکیدن و دمای بدن نوزاد
مشاهدۀ شیردهی و در صورت نیاز تکمیل آموزش شیردهی و حمایت از مادر
ارزیابی رابطۀ مادر و نوزاد و ردیابی علائم احتمالی افسردگی پس زایمان مادر
کنترل ایمن‌سازی‌ها واکسیناسیون‌های انجام‌شده در بیمارستان برای نوزاد
پیگیری و کنترل نتایج آزمایش‌های انجام‌شده پیش از ترخیص در بیمارستان
ارزیابی نوزاد برای شناسایی بیماری‌های قلبی، متابولیکی ارثی و غیره
اندازه‌گیری وزن، قد و دور سر نوزاد
آموزش و یادآوری مصرف قطرۀ ویتامین و ویتامین‌های دیگر در صورت نیاز برای نوزاد
راهنمایی مادر و تأکید برای انجام غربالگری شنوایی نوزاد در صورت انجام نشدن توسط بیمارستان
مشخص کردن تاریخ مراجعۀ بعدی
این مراقبت‌ها با بزرگ شدن نوزاد طی هر ماه ادامه خواهد داشت که لازم است از تمام آنها و واکسن‌های ضروری کودک نیز اطلاع دقیقی داشته باشید. با مراقبت‌های لازم می‌توان سیر رشد و تکامل نوزاد را بررسی کرد تا در صورت لزوم، ارجاع به پزشک متخصص نوزادان و پیگیری‌های بعدی، به‌موقع انجام شود. همچنین مادران لازم است برای موارد مراقبتی برای خودشان مثل مشاوره دربارۀ روش‌های مناسب پیشگیری از بارداری مجدد، چگونگی کسب حمایت‌های مورد نیاز، تکمیل آموزش مراقبت از خود و نوزادشان و برنامه‌ریزی برای مراقبت‌های بعدی نیز به پزشک خودشان مراجعه کنند و از زمان درست مراقبت‌های پزشکی پس از زایمان آگاه باشند.
رعایت مواردی هنگام مراجعه به پزشک
مطب پزشک یا مرکز بهداشت، احتمالاً یکی از اولین جاهایی است که نوزادتان را می‌برید. برای رفتن به این مکان‌ها بد نیست اگر قبل از رفتنتان، توصیه‌های زیر را به خاطر داشته باشید:
ساک لوازم نوزاد را آماده کنید: پوشک، دستمال، لباس اضافی، یک پتو و لوازم دیگر ساک نوزاد را برای بردن کودک بیرون از خانه، به علاوۀ مقداری آب، یک میان‌وعدۀ سبک و یک ضدعفونی‌کنندهٔ دست برای خودتان ببرید.
یک فهرست تهیه کنید: از قبل، فهرستی از همۀ سوالات و نگرانی‌های خود در مورد نوزادتان تهیه کنید و همراهتان ببرید تا از پزشک بپرسید.
مدارک را آماده کنید: تحقیق کنید که چه مدارکی را لازم دارید، مثلاً دفترچۀ بیمه و کارت واکسیناسیون نوزاد را در صورت دریافت آن از بیمارستان همراهتان ببرید.
یادداشت بردارید: بهتر است اطلاعات و توصیه‌های پزشک یا مراقبی را که به او مراجعه می‌کنید یاداشت کنید.
مسیر و آدرس را مشخص کنید: از قبل، آدرس مطب پزشک یا مراکز بهداشت و مسیر رسیدن را روی نقشه ببینید و زودتر از خانه خارج شوید تا فرصت کافی برای رسیدن به آنجا داشته باشید و دچار استرس نشوید.
همۀ سؤال‌ها را بپرسید: نگران این نباشید که به نظر خیلی بی‌تجربه و گیج بیایید. پزشکان تمام سؤالات شما را بارها از مادران دیگر هم شنیده‌اند.
وقت مراجعۀ بعدی را تعیین کنید: با دانستن زمان درست مراجعۀ بعدی می‌توانید از همین الان مسیر سلامت و رشد صحیح کودکتان را شروع کنید، پس قبل از ترک مطب پزشک یا مراکز بهداشت، برای ویزیت بعدی پرس‌وجو کنید.
این نکته را نیز به یاد داشته باشید که بیمارستان، مطب پزشکان یا هر مرکز پزشکی دیگری می‌تواند آلوده باشد، بنابراین هنگام خروج از مطب دست‌های خود را بشویید یا از یک ضدعفونی‌کنندۀ مناسب دست استفاده کنید.
3 پاسخ
ممنونم خیلی عالی بود
خدمات شما بصورت آنلاین قابل رزرو است؟
بله خدمات ما بصورت آنلاین می باشد