راهنمای جامع برای سرفه در نوزادان و کودکان
سرفه یکی از علائم شایع در نوزادان و کودکان است که می‌تواند نگرانی زیادی برای والدین ایجاد کند. در این راهنما، به تعریف سرفه، انواع آن، علل شایع و روش‌های درمانی علمی پرداخته‌ایم.
تعریف سرفه
سرفه یک واکنش طبیعی بدن است که به منظور پاکسازی راه‌های تنفسی از مخاط، مواد محرک، میکروب‌ها و گرد و غبار اتفاق می‌افتد¹. سرفه می‌تواند به صورت اختیاری یا غیر اختیاری رخ دهد و به پاک نگه‌داشتن مجاری تنفسی کمک می‌کند².
انواع سرفه
- سرفه خشک: این نوع سرفه بدون تولید خلط است و معمولاً ناشی از عفونت‌های ویروسی یا آلرژی‌ها می‌باشد³.
- سرفه خلط‌دار: این نوع سرفه با تولید مخاط یا خلط همراه است و معمولاً به دلیل عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی رخ می‌دهد⁴.
- سرفه شبانه: این نوع سرفه بیشتر در شب‌ها رخ می‌دهد و می‌تواند ناشی از آسم یا رفلاکس معده به مری باشد⁵.
- سرفه خروسکی: این نوع سرفه صدای خشنی دارد و معمولاً به دلیل عفونت‌های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی رخ می‌دهد⁶.
علل شایع سرفه در نوزادان و کودکان
- عفونت‌های ویروسی: سرماخوردگی و آنفولانزا از جمله بیماری‌های ویروسی رایج هستند که منجر به سرفه می‌شوند⁷.
- عفونت‌های باکتریایی: عفونت‌هایی مانند پنومونی یا عفونت‌های سینوسی می‌توانند موجب سرفه شوند⁸.
- آسم: در برخی از کودکان، سرفه ممکن است یکی از نشانه‌های آسم باشد که معمولاً با خس‌خس سینه و دشواری در تنفس همراه است.
- ریفلاکس معده به مری (GERD): برگشت اسید معده به مری می‌تواند باعث تحریک حلق و در نتیجه سرفه مداوم در کودکان شود.
- آلرژی‌ها: حساسیت به گرده، گرد و غبار، حیوانات خانگی یا برخی مواد غذایی می‌تواند باعث تحریک مجاری تنفسی و ایجاد سرفه شود.
- محرک‌های محیطی: قرار گرفتن در معرض دود سیگار، آلودگی هوا یا مواد شیمیایی ممکن است باعث تحریک مجاری تنفسی و در نتیجه سرفه شود.
روش‌های درمانی
- استفاده از داروهای تب‌بر: داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن به کاهش تب کمک می‌کنند. این داروها باید بر اساس دوز مناسب و با مشورت پزشک استفاده شوند.
- هیدراتاسیون: مصرف مایعات فراوان به جلوگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کند. آب، آبمیوه‌های طبیعی و سوپ‌های سبک گزینه‌های مناسبی هستند.
- استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا: این دستگاه‌ها به مرطوب نگه‌داشتن هوای محیط کمک می‌کنند و می‌توانند سرفه را کاهش دهند.
- استفاده از قطره آب‌نمک: قطره آب‌نمک می‌تواند به پاکسازی بینی و کاهش تحریکات کمک کند.
- حذف محرک‌ها از محیط: از قرار گرفتن کودک در معرض دود سیگار، آلودگی هوا و مواد شیمیایی خودداری کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- اگر سرفه کودک بیش از یک هفته ادامه دارد.
- اگر سرفه با تب بالا، بی‌حالی شدید، بی‌اشتهایی، استفراغ یا تشنج همراه است.
- اگر کودک دچار مشکلات تنفسی شدید یا خس‌خس سینه است.
با رعایت این نکات، می‌توانید سرفه کودک خود را به طور موثری کنترل کنید و از نگرانی‌های خود بکاهید. همیشه به یاد داشته باشید که در صورت شک و تردید، مشورت با پزشک بهترین راهکار است.
¹: Mayo Clinic
²: WebMD
³: American Academy of Pediatrics
⁴: Cleveland Clinic
⁵: NHS
⁶: CDC
⁷: PLOS ONE
⁸: BMJ Open
